ബെൽഫാസ്റ്റ് : ആദ്യ ദേശീയവാദിയായ പ്രഥമ മന്ത്രിയായി സിൻ ഫെയ്‌നിൻ്റെ മിഷേൽ ഒ നീൽ ഇന്ന് അധികാരമേൽക്കും. 11 യൂണിയനിസ്റ്റ് നേതാക്കളുടെ പിൻഗാമിയായി സ്റ്റോർമോണ്ടിൻ്റെ വികസിത ഗവൺമെൻ്റിന് നേതൃത്വം നൽകുന്ന ആദ്യത്തെ യൂണിയനിസ്റ്റ് ഇതര രാഷ്ട്രീയക്കാരിയാണ് സിൻ ഫെയിൻ വൈസ് പ്രസിഡൻ്റ് മിഷേൽ ഒ നീൽ. ഒരു നൂറ്റാണ്ട് മുമ്പ് സ്ഥാപിതമായതിനുശേഷം ആദ്യത്തെ മന്ത്രി ബ്രെക്‌സിറ്റിനു ശേഷമുള്ള വ്യാപാര ക്രമീകരണങ്ങളിൽ പ്രതിഷേധിച്ച് ഡെമോക്രാറ്റിക് യൂണിയനിസ്റ്റ് പാർട്ടി (ഡിയുപി) രണ്ട് വർഷത്തിന് ശേഷമാണ് അധികാരം പങ്കിടൽ എക്‌സിക്യൂട്ടീവിൻ്റെ പുനഃസ്ഥാപനം ഇപ്പോൾ ഉണ്ടായിരിക്കുന്നത്
അങ്ങനെ സിൻ ഫെയ്ൻ്റെ മിഷേൽ ഒ നീൽ ആദ്യത്തെ ദേശീയവാദിയായ ആദ്യ മന്ത്രിയായി ചരിത്രം സൃഷ്ടിച്ചു.എംഎൽഎമാർ പിന്നീട് സ്റ്റോർമോണ്ടിലെ പാർലമെൻ്റ് മന്ദിരങ്ങളിൽ ഒത്തുചേരും, അതിൽ ഒരു കൂടുതൽ മന്ത്രിമാരെ അധികാര പങ്കിടൽ എക്‌സിക്യൂട്ടീവിലേക്ക് നിയമിക്കുകയും രണ്ട് വർഷത്തെ രാഷ്ട്രീയ സ്തംഭനത്തിന് അറുതി വരുത്തുകയും ചെയ്യും.
നോർത്തേൺ അയർലൻഡ് അസംബ്ലി, സ്റ്റോർമോണ്ട് എന്നറിയപ്പെടുന്നു, വടക്കൻ അയർലണ്ടിൻ്റെ വികസിത നിയമനിർമ്മാണ സഭയാണ്. ആനുപാതികമായ ‘സിംഗിൾ ട്രാൻസ്ഫർ വോട്ട്’ സമ്പ്രദായത്തിലൂടെ തിരഞ്ഞെടുക്കപ്പെട്ട 90 അംഗങ്ങളുള്ള ഒരു ഏകീകൃത നിയമസഭയാണിത്. ബെൽഫാസ്റ്റ് (ഗുഡ് ഫ്രൈഡേ) കരാറിനെ തുടർന്ന് 1998-ലാണ് അസംബ്ലി രൂപീകരിച്ചത്. യുകെയിൽ വടക്കൻ അയർലണ്ടിൻ്റെ തുടർച്ചയായ സ്ഥാനത്തെ പിന്തുണയ്ക്കുന്ന യൂണിയനിസ്റ്റുകളും – ഐക്യ അയർലണ്ടിനെ അനുകൂലിക്കുന്ന ദേശീയവാദികളും – രണ്ട് സമുദായങ്ങളിൽ നിന്നുമുള്ള രാഷ്ട്രീയ പാർട്ടികൾ ചേർന്നുള്ള ഒരു സഖ്യം.
നോർത്തേൺ അയർലൻഡ് അസംബ്ലിയിലേക്ക് അഞ്ച് വർഷം കൂടുമ്പോഴാണ് പതിവ് തിരഞ്ഞെടുപ്പ് നടക്കുന്നത്. ഏറ്റവും പുതിയ തിരഞ്ഞെടുപ്പ്, അസംബ്ലിയുടെ ഏഴാമത്തെ തിരഞ്ഞെടുപ്പ്, 2022 മെയ് 5 വ്യാഴാഴ്ച നടന്നു, സിൻ ഫെയ്ൻ ആദ്യമായി ഏറ്റവും കൂടുതൽ സീറ്റുകൾ നേടി. 2022 മേയ് മുതൽ 2024 ജനുവരി വരെയുള്ള കാലയളവിൽ സ്പീക്കറെയും ഡെപ്യൂട്ടി സ്പീക്കറെയും നാമനിർദ്ദേശം ചെയ്യാനുള്ള ശ്രമത്തിൽ ഏഴ് തവണ നിയമസഭ വിളിച്ചുചേർത്തു – നിയമസഭാ പ്രവർത്തനങ്ങൾ നടത്തുന്നതിന് ഒരു മുൻവ്യവസ്ഥ – എന്നാൽ ഡെമോക്രാറ്റിക് യൂണിയനിസ്റ്റ് പാർട്ടിയുടെ (DUP) എതിർപ്പിനെത്തുടർന്ന് ഓരോ അവസരത്തിലും അത് പരാജയപ്പെട്ടു. 2024 ജനുവരിയിൽ, യുകെ ഗവൺമെൻ്റുമായി ഒരു പുതിയ കരാറിലെത്തി, അധികാരം പങ്കിടൽ ക്രമീകരണങ്ങളിലേക്ക് തിരിച്ചുവരാൻ ശ്രമിക്കുമെന്ന് DUP പ്രഖ്യാപിച്ചു; അസംബ്ലി തിരിച്ചുവരാനുള്ള എല്ലാ സാഹചര്യങ്ങളും നിലവിലുണ്ടെന്ന് നോർത്തേൺ അയർലൻഡ് സെക്രട്ടറി മറുപടിയായി പറഞ്ഞിരുന്നു.
1998-ലെ Good Friday Agreement പ്രകാരമാണ് പങ്കാളിത്ത ഭരണ സംവിധാനം വടക്കന്‍ അയര്‍ലണ്ടില്‍ നടപ്പിലാക്കിയത്. സര്‍ക്കാര്‍ കെട്ടിടങ്ങള്‍ Stormont എന്നാണ് അറിയപ്പെടുന്നത് എന്നതിനാല്‍ ഈ സര്‍ക്കാര്‍ സംവിധാനം Stormont Assembly എന്നും പറയപ്പെടുന്നു. ജനങ്ങള്‍ വോട്ടെടുപ്പിലൂടെ തെരഞ്ഞെടുക്കുന്ന ജനപ്രതിനിധികള്‍ ചേര്‍ന്നതാണ് Stormont Assembly Executive. ഈ ജനപ്രതിനിധികള്‍ തെരഞ്ഞെടുക്കുന്ന ഫസ്റ്റ് മിനിസ്റ്ററും, ഡെപ്യൂട്ടി ഫസ്റ്റ് മിനിസ്റ്ററുമാണ് Stormont Assembly നേതാക്കള്‍. ഒപ്പം ഫസ്റ്റ് മിനിസ്റ്ററുടെ അതേ അധികാരം തന്നെയാണ് ഡെപ്യൂട്ടി ഫസ്റ്റ് മിനിസ്റ്റര്‍ക്കും ഉണ്ടാകുക. ഇവരില്‍ ഒരാള്‍ നാഷണലിസ്റ്റ് പാര്‍ട്ടിയുടെയും, മറ്റേയാള്‍ യൂണിയനിസ്റ്റ് പാര്‍ട്ടിയുടെയും അംഗമാകും.
വടക്കൻ അയർലന്റിലെ ഏറ്റവും വലിയ യൂണിയൻ പാർട്ടിയായ ഡിയുപി, സർക്കാരുമായുള്ള കരാറിൻ്റെ പിൻബലത്തിൽ രാഷ്ട്രീയ സ്ഥാപനങ്ങൾ തിരിച്ചുവിളിക്കുന്നതിന് പച്ചക്കൊടി കാട്ടിയിട്ടുണ്ട്, പാർട്ടി നേതാവ് സർ ജെഫ്രി ഡൊണാൾഡ്‌സൺ കരാർ അംഗീകരിച്ചു . കരാറിൽ അടങ്ങിയിരിക്കുന്ന രണ്ട് നിയമനിർമ്മാണങ്ങൾ ഹൗസ് ഓഫ് കോമൺസിലൂടെ അസംബ്ലി മടങ്ങിവരാനുള്ള വഴി തുറന്നു.പുതിയ സ്റ്റോർമോണ്ട് സ്പീക്കറുടെ തിരഞ്ഞെടുപ്പോടെ മന്ത്രിസഭാ -അസംബ്ളി തുടങ്ങും .തുടർന്ന് ഫസ്റ്റ്, ഡെപ്യൂട്ടി ഫസ്റ്റ് മിനിസ്റ്റർ ഓഫീസുകളിലേക്കുള്ള നാമനിർദ്ദേശങ്ങൾ ഉണ്ടാകും .എം.എസ്. ഒ നീൽ ആദ്യ മന്ത്രി സ്ഥാനം ഏറ്റെടുക്കുമെങ്കിലും, ഡിയുപി ആരെയാണ് ഡെപ്യൂട്ടി ഫസ്റ്റ് മിനിസ്റ്റർ സ്ഥാനത്തേക്ക് നാമനിർദ്ദേശം ചെയ്യുമെന്ന് വ്യക്തമാക്കിയിട്ടില്ല, എന്നിരുന്നാലും എം.എൽ.എ എമ്മ ലിറ്റിൽ-പെംഗല്ലിയെ തിരഞ്ഞെടുക്കും എന്നാണു സൂചന .അസംബ്ലി മടങ്ങിയെത്തുമ്പോൾ വടക്കൻ അയർലണ്ടിൻ്റെ സാമ്പത്തികം സുരക്ഷിതമാക്കാൻ സർക്കാർ 3.3 ബില്യൺ പൗണ്ട് പാക്കേജ് വാഗ്ദാനം ചെയ്തിട്ടുണ്ട്, പൊതുമേഖലയിലെ ശമ്പള ക്ലെയിമുകൾ തീർപ്പാക്കാൻ 600 ദശലക്ഷം പൗണ്ട് ഉൾപ്പെടെയാണിത് .